Rosa Luxemburg ve “Rus Devrimi Üzerine”
El yazmaları’nın Notu: 15 Ocak 1919’da karşı devrimci güçler tarafından Karl Liebknecht ile birlikte katledilen Rosa Luxemburg’un 101. ölüm yıldönümü vesilesiyle mini bir dosya…
Kıvılcımlı, İslam ve Marksizm – 1
El Yazmaları’nın Notu: El Yazmaları yazarı Caner Malatya Doktor Hikmet Kıvılcımlı’nın İslâmiyete yönelik yaklaşımı hakkında hazırladığı yüksek lisans tezini El Yazmaları için revize etti.…
Felaket Kapitalizminin Adı: Kanal İstanbul
Geçtiğimiz bir hafta içerisinde Kanal İstanbul, yerli araba ve Libya gündemleri, ülke siyasetinin en sıcak gündemleri arasındaydı. Bu olayların hepsi ortak bir soru içeriyor;…
İlksel Birikim Sürecinde Kadınlar ve Cadı Avı
Cadı avları hâkim tarih yazımında, Ortaçağ karanlığının bir ürünü, olmuş bitmiş bir cehalet dönemi olarak verilir, hatta mitleştirilerek anlatılır. Cadı avlarının nedeni sorgulanmaz, hangi…
Bir İsyanın Anatomisi – “Tehlikeli Oyun” Netflix Dizi Analizi
“Alev almayı bekleyen bir yangın gibiydik. O, aradığımız kıvılcımdı.” Geçtiğimiz günlerde Netflix’te karşılaştığım Alman yapımı mini dizi Tehlikeli Oyun’u izledikten sonra bu analizi sizlere…
Neoliberalizmin Modern Cadı Avları
Dünyanın birçok yerinde devletlerin örtük veya açık desteği ile yükseltilen erkek egemenliğinin yarattığı kadın cinayetleri; sistematik bir kadın kırımına dönüşmüş durumda. Neoliberal sistemin öngördüğü…
Çelişkinin Çoğul Birliği ve Karşıtlığı: Dünya’da Neler Oluyor?
“Katı olan her şey buharlaşıyor, kutsal olan her şey dünyevileşiyor ve en sonunda insanlar hayatın gerçek koşullarıyla ve diğer insanlarla ilişkileriyle yüzleşmeye zorlanıyor.”…
İşçi Sınıfının Doğrudan Eylem ve Doğrudan Demokrasi Pratiği: Sovyetler (1905-1917)
“Komünist ütopyanın güncel biçim alışı ya da “ütopyanın” gerçekleşmesi olan Sovyetler, kapitalist sistemin kendini son derece gizleme ve normalleştirme şansı kazandığı ekonomik alan ve…
İktidarın Çıkış Parolası: Krizi Millileştirmek
Türkiye kapitalizminin lümpen karakteri, ana akım muhalefetteki despotik devlet geleneği doğrultusunda politika yapma genetiği restorasyon güçlerini iktidarın arkasına diziveriyor. Öbür taraftan soldaki inisiyatifsizlik ve…
Arthur’un Trajedisinden Joker’in Komedisine
Yoksulluğun, toplumsal çürümenin ve en önemlisi de ötekileştirmenin yarattığı alt sınıf handikaplarını en derinine kadar yaşayan bir Joker’le karşı karşıyayız. *Yazarın notu: Bu yazıyı…
Grevler ve Kolektif Öznenin Görünürlüğü
Grev eyleminin tercih edilmesinin bilinçli bir politik yönelim olması, bu politik yönelimin kendiliğinden değil tanımlanan ve hedef alınan egemenlik biçimine göre oluşması bizi, ilki…
Yeni dünyanın sancıları*
Coğrafyayı saran bütün bu gösterilerde yoksulluğun ön planda olduğu görülüyor. Neredeyse on yıllardır savaşlarla harap olan Orta Doğu halkları, bu savaşlara artık sabrının kalmadığını…
Hikmet Kıvılcımlı ve Osmanlı Devlet Sınıfları
El Yazmaları’nın Notu: 11 Ekim 1971’de yaşamını yitiren Doktor Hikmet Kıvılcımlı’nın 48. ölüm yıl dönümü vesilesiyle sitemizin yazarlarından Caner Malatya’nın 2018 Karaburun Bilim Kongresi’nde…
Kıvılcımlı, Devlet ve Türkiye Kapitalizmi Üzerine
Caner Malatya-Hasan Durkal Madem kapitalizm bu topraklarda kendiliğinden filiz vermedi. O halde devlet onu kendisi getirmeliydi. Ne de olsa kapitalizm ya da…
Patriyarkal Kapitalizmin Güncelliği: İktidar Bloku İstanbul Sözleşmesini Neden Uygulamıyor?
Patriyarkal sistemin şekillendirdiği kadın düşmanı devlet ve toplum geleneğinin; toplumsal çürümenin de önünü açarak bir adım ileriye taşımasında somut çıkarları olan bir iktidar bloku,…
İklim Krizi ve Ekolojik Yıkım: Yeryüzü Kardeşliği İçin Eko-Sosyalizm
Yeni yapılan araştırmalarda yarım yüz yıllık bir projeksiyondan sonra yeryüzü ortalama sıcaklığının 4 derece artabileceği bildirildi. Böylesine bir gelişme bugünkü yeryüzü eko sisteminin bütünüyle…
Demokratik Cumhuriyet Olasıdır
Zenginlik ve çeşitlilik sonucu açığa çıkan özneler birbirleriyle daimi bir şekilde karşılıklı olarak özümseme eğiliminde oluyorlar ve bunun pratik sonuçları açığa çıkıyor. Bu gelişim…
Mısır’daki Darbeci Diktatöre Karşı İlk Çatlaklar
Şu unutulmamalı ki, Cuma günü başlayan ve hâlâ devam eden protestolar 2011’de Mübarek’e karşı yapılan protestolardan çok farklı. Çünkü 2011’de Mübarek’e karşı protestolar daha…
Devrimin Güncelliği ve Sosyalist Solun Krizi
1917 devriminin o fırtınalı yol ayrımı günlerinde, Lenin Bolşeviklere “iktidarı şimdi ele geçirmezsek tarih bizi affetmez” demişti… İşte şimdi tam da Lenin’in hatırlattığı üzere tarihle ve onun…
Erdoğan’ın 2023 Retoriği ile Bu Gemi Yürür Mü?
Antik Yunan’da diyaloglar üzerinden yapılan retorik tartışmalarına, zamanın şimdisinden, yirmi birinci yüzyıl siyasetinden bakınca olaylar ve olgular ne kadar da tanıdık öyle değil mi?…
Alman Emperyalizminin Gönüllü Tayfası: Yeşiller
Gelir düzeyi ortalamanın üzerinde, belirli bir egoist çevrecilik yaklaşımında olan, “küreselleşme” kazananı seçmen gruplarının temsilcisi, ama aynı zamanda da ABD emperyalizmi ile işbirliğini savunan…
İdlib’te Hesaplar ve Şiddetlenen Çan Sesleri
Türkiye’nin desteği olmadan cihatçı güçleri yenmenin zor ve yüksek bedelli olacağı da anlaşıldı. Nitekim Türkiye’ye hatırlatılan ödevde cihatçıların silahsızlandırılmış bölgeden uzaklaştırılması ve ağır silahlarının…
“Savaşa 10 dakika var” (1)
İran yönetimi ise bu baskının karşısında geri adım atmamaya dair oldukça kararlı görünüyor. Binlerce defa tekrarladıkları gibi yapılan her hamleye karşı eşdeğerde cevap vereceklerini…
Game of Thrones ve Hikâyelerin Ütopyası
Taht Oyunlarının son sezonu bize, tiyatro yazarı Haşmet Zeybek’in şu sözlerini hatırlatıyor; “Büyük devlet yoktur, büyük kültür vardır” Devletler ve iktidarlar el değiştirir. Kiminin…
Solun Krizi (2)
Anti-kapitalist alan ancak devrimci-komünist bir özneyi kapsıyorsa kapitalizme karşı gerçek bir iktidar alternatifi olabilecek, yoksa kimi zaman parlayıp sonra sönen iktidarsız bir muhalefet alanı…
Restorasyon, 11. Tez’in Tini ve Devrimin Güncelliği
Rejim ne toplumu ne tabanı ezber ettiği biçimde kontrol edemiyor, harekete geçiremiyor. Kitle destekleri peşi sıra açıklanan anketlerden de anlaşıldığı üzere ayaklarının altından kopuyor.…
Kenan Budak’ın Mirası
Editör Notu: İlerici Deri İş Sendikası Genel Başkanı ve Sosyalist Vatan Partisi Merkez Komitesi üyesi görevlerinde iken 12 Eylül darbecilerinin kolluk gücü polis tarafından İstanbul…
Edward Said’in Münevveri
‘‘Artık kişinin evindeyken, kendini evinde hissetmemesi bir ahlak meselesidir” Her ne kadar ilkel kabile toplumlarından bu yana izini sürebilmek mümkün olsa da aydın…
Ankara’nın Raksı Biterken
ABD, her ne kadar kapitalizmin krizi nedeniyle dünya çapında hegemonya krizi yaşasa da “müttefiklerinin” özellikle askeri meselelerde kırmızı çizgiyi aşmaları engelleme konusunda bütün gücünü…
23 Haziran’ın Ardından: Sol Şimdi ne Yapacak?
Solla ilgili genel bir tanımlama yaparsak son yıllarda yaşanan tasfiye dalgasında solun, genel itibariyle üç ayrı hatta konumlandığını saptayabiliriz. Sol, ya HDP/Kürt hareketi ekseninin…
Demokrasi Kazanmadı ama Umut Yeşerdi
“Demokrasi kazanmıştır” retoriği boşuna değil. Rejim tıkanmıştır ve rejime kriz üreten dinamikler her fırsatta kendilerini bir şekilde ifade ediyorlar. İmamoğlu’nun güler yüzlü kapitalizmi ile…
Bakmak, Okumak ve Anlamak Üzerine
Bilge Karasu “Kısmet Büfesi” adlı eserinde kitabına nasıl bir ad vereceğini düşünürken bir dostunun ona ‘göz metinleri’ başlığını önerdiğini söyler. Gerçekten bütün metinleri ya…
Solun Krizi (I)
Sol siyasi güçlerin bilinçli bir öncü tutumla yapması gerekeni, yani, “bataklık” olarak saptanabilecek kendi tarihinin 3. dönemini bitirip 4. dönemi açma becerisini, sokaklarda…
Kem Aletle Kemalet Olur mu?
Salt İstanbul’u kaybetmenin ve hatta iktidarı kaybetmenin ötesinde uluslararası mahkemelerde yargılanıp, soluğu cezaevinde alabilirler. Bu ihtimal, dengelerin sürekli birbiriyle çatıştığı böylesine olağanüstü bir siyaset…
Kadınlar Durursa Dünya Durur: İsviçre’de Feminist Grev
El Yazmaları’nın notu: 14 Haziran günü İsviçre’de, 28 yıl aradan sonra kadınlar tekrar feminist grevde bir araya geldiler. Grevde örgütleyici ve katılımcı olarak yer…
Türkiye’nin 1 Mayısı: 15-16 Haziran İşçi Ayaklanması*
El Yazmalarının notu: Sınıfsız devrim tahayyüllerinin moda olduğu bugünlerde 15-16 Haziran kalkışması bir nostaljiyi mi ifade ediyor? Yoksa sınıfın niceliği ve yıkıcı potansiyeli git…
Topal Osman’ların Gemisi
19 Mayıs törenlerinde Samsun’da, AKP genel başkanı öncülüğünde, iktidar ve genel başkanının ihtiyaçları doğrultusunda devletlû bir müsamere sergilendi. Saray rejiminin, 31 Mart seçimlerinin bir…
Gezinin Altıncı Yıldönümünde, Herkese Merhaba!
Başka bir dünyanın mümkün olduğuna dair inanç, bir dizi kriz tarafından aşındırılmaya çalışılıyor. İçinde bulunduğumuz dünya, sanki hep böyle devam edecekmiş gibi, kapalı ve…
Kavşaktaki Ayrışmalar
Üst üste binen ve hepsi birbirinden ağır kriz dinamikleri tarafından sıkıştırılan ülkemizde, bitmek bilmeyen seçimlerden yeni birisine gidiyoruz. Evet, krizler çok güçlü nesnelliklerden çıkıp…
Bu Demir Soğur mu?
En sonda söyleyeceğimizi en başta söyleyelim. Saray rejiminin miadı dolmuştur. Bunu en net, en iyi, artık tedirginlik içerisinde hiddetlenen, böylece daha da saldırganlaşan, üst…
Feminizm Yüzünü Sınıfa Dönüyor
2016’dan bu yana Arjantin’den İspanya’ya, Almanya’dan İsviçre’ye, İran’dan Türkiye’ye, Güney Kore’ye, Şili’ye ve esasen dünyanın dört bir yanına yayılan kadın direnişleri bu yıl da…
Kitle İletişiminde Pornografi
“90’lı yıllarda reality show programlarında izlediğimiz cinayet, tecavüz, şiddet vs. görüntüleri pornografinin en bariz örnekleriydi. 2000’li yılların başında televizyon başında yine Irak’ın bombalanışını seyrettik.…
Normalleştirilmeye çalışılan anomali: Toplumsal çürüme
Az buz değil, son beş altı yılda, belki de yüzyılda bir yaşanabilecek denli kritik ve hayati olaylara tanıklık ettik. Fırtınalı bir zaman diliminin coğrafyasında,…
Tarihten gelen isyan: Sarı Yelekliler ve Fransa’da sınıf savaşımları
Fransa’da yaklaşık bir aydır ortalığı kasıp kavuran ve herkesin bir biçimde takip ettiği bir hareket tartışılıyor: Sarı Yelekliler (Gilet Jaune) Fransa gibi, dünya tarihinin…
Aykırı Bir Grafik Tasarım Kolektifi: Wild Plakken
Wild Plakken, 1977’de Amsterdam’da Gerrit Rietval Akademisi öğrecileri Lies Ros, Rob Schröder ve Frank Beekers tarafından kurulmuş bir grafik tasarım kolektifi. “Wild Plakken”in Flemenkçe’den…
Kendini Yenmek En Büyük Zaferdir*
Savaş ateşinin yanmaya devam ettiği Ortadoğu coğrafyasında, ateşi harlamak için “aktörlerin” hamleleri sıklaşıyor. Başta ABD ve İsrail olmak üzere küresel ve bölgesel güçler pozisyonlarını…
Hürlüğe Övgü*
Yaklaşık 40 yıldan sonra bir Rus uçağının İsrail’in “etkisiyle” düşürülmesi, Suriye’deki cihatçıların son sığınakları İdlip’te bir süre daha “kalmaları” ve on yıllar sonra İran…
Gözyaşları İçinde Oturabilecek miyiz?*
Dünyanın kaynayan kazanı Ortadoğu’da bir savaşın daha son perdesine girildi. Fakat her zamanki gibi bu son, yeni başlangıçlara gebe. Bu “yeni” başlangıçların en önemli aktörleri…
Öncü bir kadın portresi: Rosa Luxemburg
Rosa Luxemburg, “Sizin düzeniniz kumdan zemin üzerine kurulu. Devrim daha yarın “gümbürtüyle ayağa kalkacak yeniden” ve yüreklerinize korku salan borazanlarla ilan edecek: Vardım, varım,…
Kadınların Kent Hakkı
Bin yıllardır var olan erkek egemenliği üzerine, kapitalizmin gelişiyle şekillenen patriyarkal kapitalizm, kadınların aile içinde karşılıksız yaşlı, hasta, çocuk bakımı ve ev içi emeğinden…
