El Yazmaları’nın notu: Korona virüsünün belirtileri ve olası etkileri üzerine Almanya’da yaşayan uzman doktor Nuran Sarıca’nın hazırladığı yazıyı okuyucularımızın ilgisine sunuyoruz.
Bütün dünyaya hızlı bir şekilde yayılan Corona Covid 19- CORONA Virüsünün (SARS COV.2) yol açtığı ve kimilerinde ağır kimilerinde hafif belirtilerle seyreden solunum yolu enfeksiyonunu ne kadar iyi tanırsak, hem kendimizi hem de çevremizdeki insanları o ölçüde korumuş oluruz.
Ne kadar çok bilimsel verilerle donatılmış olursak, o denli paniklemekten kurtulur ve dayanışma içinde olabiliriz.
Bu amaçla, Almanya’da çalışan bir doktor olarak, Hamburg Tabipler Odası, Sağlık Bakanlığı ve Uzman Doktorlar Odası’nın kaynaklarına ve bilimsel verilere dayanarak düzenlediğim yazıyı sizlerle paylaşmayı çok önemli görüyorum.
Bu amaçla, Almanya’da çalışan bir doktor olarak, Hamburg Tabipler Odası, Sağlık Bakanlığı ve Uzman Doktorlar Odası’nın kaynaklarına ve bilimsel verilere dayanarak düzenlediğim yazıyı sizlerle paylaşmayı çok önemli görüyorum.
Corona Virüs Nedir ve Nasıl Gelişti?
Hastalığa etken olan Corana (Sars -CoV 2 ) adlı virüs daha önceden epidemiye sebep olan virüsle SARS (Severe Acute Respıratory Syndrom ) ve MERS (Middel East RespıratorySyndrom ) virüsü ile aynı gruptan. Corana Virüsün yol açtığı Solunum yolları hastalığının adı: Covıd 19 .
Covid 19 solunum yolları hastalığı ilk kez Çin’in Wuhan kentinde Aralık 2019’da Akut -Acil olarak çıktı ve büyük bir hızla yayılarak 2020’nin ilk iki üç ayında dünyanın diğer ülkelerine ulaştı. Hareket ederken sınır kapılarını izinsiz, vizesiz açıverdi.
Covid 19 solunum yolları hastalığı ilk kez Çin’in Wuhan kentinde Aralık 2019’da Akut -Acil olarak çıktı ve büyük bir hızla yayılarak 2020’nin ilk iki üç ayında dünyanın diğer ülkelerine ulaştı. Hareket ederken sınır kapılarını izinsiz, vizesiz açıverdi.
Corona virüsü nasıl bulaşır, Covıd 19 Hastalığının seyri nasıldır ve nasıl yayılır?
Virüs, diğer virüsler gibi gözle görünmeyecek küçük damlacıklar olarak insandan insana geçebildiği gibi, virüsü taşıyan insanlarla direkt temasla da bulaşır.
Hastalık ne zaman ortaya çıkar?
Virüsü aldıktan sonra, hastalığın ortaya çıkmasına kadar geçen süre 14 gündür.
Bulaştıktan sonra en erken 5 ile 7 gün arasında alınan örneklerle tespit edilebilir.
Bulaştıktan sonra en erken 5 ile 7 gün arasında alınan örneklerle tespit edilebilir.
Hastalık Belirtileri:
-Ateş
-Kuru öksürük
-Nefes alıp vermede zorlanma
-Akciğerde iltihaplanma
Ancak bu belirtiler her kişide aynı şiddette olmuyor.WHO (Dünya Sağlık Örgütüne) göre, hastalık genellikle hafif seyrediyor, ama yüzde 20 oranında ağır seyir gösterir.
Akciğer hastalığı olanlar ya da Immun sistemi (bağışıklık sistemi) güçsüz-zayıf olan insanlarda – örneğin kanserli insanlarda ya da başka ağır hastalıkları olan yaşlı insanlarda hastalığın seyri daha ağır geçmekte ve ölümle sonuçlanabilmektedir.
Başka bir deyişle, 60 yaş üstü olanlar daha fazla risk taşımaktadır.
Solunum yolları Covid-19 Infektion belirtilerini, diger Influenza yada soğuk algınlığı rahatsızlıklarından ayıran özelliklere bakacak olursak:
-Kuru öksürük
-Nefes alıp vermede zorlanma
-Akciğerde iltihaplanma
Ancak bu belirtiler her kişide aynı şiddette olmuyor.WHO (Dünya Sağlık Örgütüne) göre, hastalık genellikle hafif seyrediyor, ama yüzde 20 oranında ağır seyir gösterir.
Akciğer hastalığı olanlar ya da Immun sistemi (bağışıklık sistemi) güçsüz-zayıf olan insanlarda – örneğin kanserli insanlarda ya da başka ağır hastalıkları olan yaşlı insanlarda hastalığın seyri daha ağır geçmekte ve ölümle sonuçlanabilmektedir.
Başka bir deyişle, 60 yaş üstü olanlar daha fazla risk taşımaktadır.
Solunum yolları Covid-19 Infektion belirtilerini, diger Influenza yada soğuk algınlığı rahatsızlıklarından ayıran özelliklere bakacak olursak:
Corona Virus Grip – Influenza Soğuk algınlığı
Ateş : genellikle -sık genellikle bazen
Halsizlik : bazen genellikle bazen
Öksürük : genellikle -kuru genellikle -kuru az
Boğaz ağrısı : bazen ağrısız genellikle
Burun akıntısı : bazen bazen genellikle
Eklem ağrısı : bazen genellikle genellikle
Nefes zorluğu : bazen yok yok
Baş ağrısı : bazen genellikle bazen
Ateş : genellikle -sık genellikle bazen
Halsizlik : bazen genellikle bazen
Öksürük : genellikle -kuru genellikle -kuru az
Boğaz ağrısı : bazen ağrısız genellikle
Burun akıntısı : bazen bazen genellikle
Eklem ağrısı : bazen genellikle genellikle
Nefes zorluğu : bazen yok yok
Baş ağrısı : bazen genellikle bazen
Virüsün cinsi yeni olduğu için henüz aşısı yok.
Tedavi sadece semptomları ortadan kaldırıp, hastalığın seyrini hafifletmek yolunda.
Hastalık Şüphesi Olanlar:
-Yüksek ateş, solunum zorlanması, nefes alamamak
-Kendini hasta hissetmek
-Corona virüsü pozitif olduğu anlaşılan kişilerle temasta bulunanlar
– Ya da hastalığın yaygın olduğu bölgelerden gelenlerin bulunduğu bölgede olanlar
Böylesi durumlarda Sağlık Bakanlığı’nın gösterdiği adrese ya da hastaneye acilen müracaat etmeleri gerekiyor.
COVID-19 hastalığı oldukça bulaşıcı olduğu için, şüpheli virüs taşıyıcısı karantinaya alınmak zorundadır.
Kişinin karantinadan serbest kalması ise ancak 24 saatte alınan iki negatif virüs örneğiyle ve 48 saat içinde ateşli olmaması şartıyla mümkün olabilir.
24 saat boyunca semptomların da olmaması gerekir.
COVID-19 hastalığı oldukça bulaşıcı olduğu için, şüpheli virüs taşıyıcısı karantinaya alınmak zorundadır.
Kişinin karantinadan serbest kalması ise ancak 24 saatte alınan iki negatif virüs örneğiyle ve 48 saat içinde ateşli olmaması şartıyla mümkün olabilir.
24 saat boyunca semptomların da olmaması gerekir.
Teşhis yolları; burun ve boğazdan alınan örneklerle gerçekleştirilebiliyor.
Korunma Yolları:
– Temizlik kurallarına dikkat etmek, hijyen, ellerin yıkanması ya da dezenfekte edilmesi elzem.
– Sosyal kontakların azaltılması bulaşma riskini de azaltır.
– Zorunlu durumlarda yapılacak işlerde, alışveriş veya doktor ziyaretinde kişiler arasında 1- 1,5 m mesafe koymak gerekiyor.
– Immun yani bağışıklık sistemini güçlendirmek çok önemli.
– Riskli işlerde çalışanlar, örneğin sağlık personeli özel maske, önlük ve gözlük kullanmalıdır.
– Sosyal kontakların azaltılması bulaşma riskini de azaltır.
– Zorunlu durumlarda yapılacak işlerde, alışveriş veya doktor ziyaretinde kişiler arasında 1- 1,5 m mesafe koymak gerekiyor.
– Immun yani bağışıklık sistemini güçlendirmek çok önemli.
– Riskli işlerde çalışanlar, örneğin sağlık personeli özel maske, önlük ve gözlük kullanmalıdır.
Hamile Kadınlar ve Corona Virüsü: (SARS – CoV 2 )
Eldeki bilgilere göre hamile kadınlar, hamile olmayanlar kadar risk taşımaktadır. Hamile kadınların, hastalığı hafif ya da orta derece semptomlarla grip veya soğuk algınlığına benzer biçimde geçirdiği bilinmektedir.
Ağır semptomlar, örneğin akciğer iltihaplanması genellikle yaşlı insanlarda görülmektedir.
Hamile kadının hamilelikten önce kalp yada akciğer rahatsızlığı varsa , Covid-19 virüsü komplikasyonlarına sebep olabilir.
Corona Virüsünün Bebeğe ve Hamileliğe Etkisi Nedir?
Corona Virüsü henüz her yönüyle bilinmiyor.
Bugüne kadar uluslararası alanda 20 hamile kadında – hepsi Çin’de olmak üzere – virüsün bebek üzerinde , malformasyon sakatlığa sebep olmadığı izlenmiştir.
Aynı şekilde bugüne kadar olan verilerde, hastalığın düşüğe neden olmadığı görülmüştür.
Virüs henüz yeni doğan bebeklerde tespit edilmemiştir.
COVID 19 kapmış hamile kadının virüsü bebeğe geçirip geçirmeyeceği henüz net olarak bilinmemektedir.
Çin’de 3 bebekte virüs pozitif olarak bulunmuş olsa da, ikisinin doğum sonrası enfeksiyonla bulaştığı tespit edilmiştir.
Net karar verilebilecek kadar vaka henüz bulunmamaktadır.
Yalnız enfekte olmuş hamile kadınların amniyon sıvısında ve plasentasında virüse rastlanmadığı biliniyor.
Net karar verilebilecek kadar vaka henüz bulunmamaktadır.
Yalnız enfekte olmuş hamile kadınların amniyon sıvısında ve plasentasında virüse rastlanmadığı biliniyor.
Sonuç olarak; bugüne kadar olan verilerle ulaştığımız sonuçlar bunlardır.
Her gün dünya düzeyinde yeni gelişmeler oluyor. Bunları takip etmeli ve salgının olduğu şu dönemde özellikle yaşlılara ve dışarı çıkamayan insanlarla dayanışma göstermeliyiz.
Virüs hızla yayılmakta olduğu için, onun hızını durduran ya da yavaşlatan önlemlere ne kadar uyarsak, en azından var olan sağlık hizmetlerinden ağır hastaların yararlanmasını ve onların ölüme terk edilmemesini sağlamış oluruz. Bu da başlı başına önemli bir dayanışmadır.
Virüs hızla yayılmakta olduğu için, onun hızını durduran ya da yavaşlatan önlemlere ne kadar uyarsak, en azından var olan sağlık hizmetlerinden ağır hastaların yararlanmasını ve onların ölüme terk edilmemesini sağlamış oluruz. Bu da başlı başına önemli bir dayanışmadır.
Yararlanılan kaynaklar :
1- GBCOG – German Borad and College of Obstetrik and Gynekology
2- Hamburg Tabibler Odası yayınları , Sağlık Bakanlığının yayınları
2- Hamburg Tabibler Odası yayınları , Sağlık Bakanlığının yayınları
3- SFOG – The Swedish Society of Obstetrik and Gynekology
Dr. Nuran Sarıca
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
18.03.2020